গুৱাহাটী উচ্চ ন্যায়ালয়ে শেহতীয়াকৈ অসম চৰকাৰক ব্যক্তিগত তথা মূলসুঁতিৰ শিক্ষা প্ৰতিষ্ঠানসমূহত দুৰ্বল শ্ৰেণী আৰু সুবিধা বঞ্চিত শিশুসকলৰ নামভৰ্তিৰ লাভালাভ সন্দৰ্ভত শিশুৰ বিনামূলীয়া আৰু বাধ্যতামূলক শিক্ষাৰ অধিকাৰ আইন, ২০০৯ (২০০৯ ৰ আইন)ৰ ধাৰা ১২(১)(চি)ৰ অধীনত প্ৰস্তুত কৰা নীতি কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিছে।
জানিব পৰা মতে, বিষয়টোৰ ওপৰত এখন ৰাজহুৱা স্বাৰ্থৰ আবেদনৰ শুনানিৰ সময়ত ন্যায়াধীশ অচিন্ত মল্ল বুজৰবৰুৱা আৰু ন্যায়াধীশ ৰবীন ফুকনৰ খণ্ড বিচাৰপীঠে মন্তব্য কৰে যে, “২০০৯ চনৰ আইনৰ ধাৰা ১২(১)(চি)ৰ অধীনত ব্যক্তিগত আৰু মূলসুঁতিৰ প্ৰতিষ্ঠানবোৰে দুৰ্বল শ্ৰেণীৰ নামভৰ্তিৰ লাভালাভৰ সন্দৰ্ভত ০২.০৯.২০২১ তাৰিখৰ অ’ফিচ মেম’ৰেণ্ডামত প্ৰদান কৰা আঁচনি/নিৰ্দেশনাবোৰ কাৰ্যকৰী কৰাৰ প্ৰয়োজন আছে। আমি সেই অনুসৰি সংশ্লিষ্ট কৰ্তৃপক্ষক ০২.০৯.২০২১ তাৰিখৰ অ’ফিচ মেম’ৰেণ্ডামত সন্নিবিষ্ট আঁচনি/নিৰ্দেশনাবোৰ কাৰ্যকৰী কৰাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় ব্যৱস্থা ল’বলৈ নিৰ্দেশ দিওঁ যাতে ইয়াত প্ৰদান কৰা লাভালাভবোৰ উপলব্ধ কৰা হয়। ২০২৩-২৪ শিক্ষাবৰ্ষৰ লগতে পৰৱৰ্তী শৈক্ষিক বৰ্ষৰ বাবে দুৰ্বল শ্ৰেণী আৰু সুবিধাবঞ্চিত গোটৰ শিশুসকলে যাতে বিনামূলীয়া আৰু বাধ্যতামূলক প্ৰাথমিক শিক্ষাৰ লাভালাভ প্ৰাপ্ত কৰে।”
আনহাতে, ২০০৯ চনৰ আইনৰ ধাৰা ১২(১)(চি)ৰ ৰূপায়ণৰ প্ৰয়োজনীয় নিৰ্দেশনা বিচাৰি দেবাৰ্ঘ ৰয়ে দাখিল কৰা এখন পিআইএলৰ শুনানি গ্ৰহণ কৰিছিল য’ত কোৱা হৈছিল যে এখন বিদ্যালয়ে প্ৰথম শ্ৰেণীত নামভৰ্তিৰ সময়ত সেই শ্ৰেণীৰ শক্তিৰ কমেও পঁচিশ শতাংশ লৈকে চুবুৰীয়া অঞ্চলৰ দুৰ্বল শ্ৰেণী আৰু সুবিধা বঞ্চিত গোটৰ শিশুসকলক সম্পূৰ্ণ হোৱালৈকে বিনামূলীয়া আৰু বাধ্যতামূলক প্ৰাথমিক শিক্ষা প্ৰদান কৰিব লাগিব।
লগতে আবেদনকাৰীয়ে উল্লেখ কৰে যে ২০০৯ চনৰ আইনখনৰ ধাৰা ১২(১)(চি) সন্দৰ্ভত আগবঢ়োৱা লাভালাভৰ সন্দৰ্ভত অসম চৰকাৰে ২ ছেপ্টেম্বৰ, ২০২১ তাৰিখৰ অফিচ মেম’ৰেণ্ডামৰ দ্বাৰা বিতং নিৰ্দেশনা জাৰী কৰিছিল, কিন্তু উক্ত নিৰ্দেশনাসমূহৰ কাৰ্যকৰী ৰূপায়ণ বৰ্তমানলৈকে কৰা হোৱা নাই।
আৰু তেওঁ লগতে উল্লেখ কৰে যে ২ ছেপ্টেম্বৰ, ২০২১ তাৰিখৰ উক্ত মেম’ৰেণ্ডামত উল্লেখ কৰা হৈছে যে ৰাজ্যিক শিক্ষা বিভাগে ৱেবছাইট, আঞ্চলিক বাতৰি কাকত আৰু নিৰ্ভৰযোগ্য মাধ্যমৰ জৰিয়তে ২০০৯ চনৰ আইনৰ অধীনত ধাৰা ১২(১)(চি)ৰ অধীনত নামভৰ্তি প্ৰপত্ৰ জাৰী কৰাৰ বিষয়ে আনুষ্ঠানিকভাৱে ঘোষণা কৰিব। মেম’ৰেণ্ডামৰখনত এইটোও কোৱা হৈছে যে নামভৰ্তি প্ৰপত্ৰসমূহ সংশ্লিষ্ট বিদ্যালয়সমূহৰ পৰা বিনামূলীয়াকৈ প্ৰাপ্ত কৰিব পাৰিব।
আনহাতে, সংশ্লিষ্ট পক্ষবোৰৰ শুনানিৰ পিছত আদালতে ৰাজ্য চৰকাৰক ২ ছেপ্টেম্বৰ, ২০২১ তাৰিখৰ অফিচ মেম’ৰেণ্ডামৰ দ্বাৰা প্ৰস্তুত আৰু জাৰী কৰা নিৰ্দেশনাবোৰ কাৰ্যকৰী কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিছিল।
ন্যায়ালয়ে ৰাজ্যিক শিক্ষা বিভাগ আৰু বিদ্যালয়সমূহক ২০২৩-২৪ শিক্ষাবৰ্ষৰ বাবে ১৭ মাৰ্চ, ২০২৩ ৰ ভিতৰত ৱেবছাইট, আঞ্চলিক বাতৰি কাকত আৰু নিৰ্ভৰযোগ্য মাধ্যমৰ জৰিয়তে ২০০৯ আইনৰ ধাৰা ১২(১)(চি)ৰ অধীনত নামভৰ্তি ঘোষণা কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়ে।
আৰু ই প্ৰাথমিক শিক্ষা বিভাগক ১৪ মাৰ্চ, ২০২৩ তাৰিখে বা তাৰ আগতে ৱেবছাইট, আঞ্চলিক বাতৰি কাকত আৰু নিৰ্ভৰযোগ্য মাধ্যমৰ জৰিয়তে ধাৰা ১২(১)(চি)ৰ অধীনত নামভৰ্তি আৰু নামভৰ্তি প্ৰপত্ৰ জাৰী কৰাৰ বিষয়ে আনুষ্ঠানিকভাৱে ঘোষণা কৰিবলৈ আৰু সংশ্লিষ্ট ব্যক্তিগত, মুলসুঁতিৰ বিদ্যালয়সমূহক ১৫ মাৰ্চ, ২০২৩-ৰ ভিতৰত উক্ত জাননী জাৰী কৰাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিছে।
লগতে ন্যায়ালয়ে কয়, “যদি এনে কোনো ব্যক্তিগত, মুলসুঁতিৰ শিক্ষানুষ্ঠানে প্ৰয়োজনীয় নিৰ্দেশনা পালন নকৰে, তেন্তে ২০০৯ চনৰ আইনৰ প্ৰাসঙ্গিক ব্যৱস্থাৰ অধীনত উপযুক্ত ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰা হ’ব পাৰে।”