প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ নেতৃত্বত আৰু কেন্দ্ৰীয় গৃহমন্ত্ৰী তথা সমবায় মন্ত্ৰী অমিত শ্বাহৰ নিৰ্দেশনাত গৃহ পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে সময়ে সময়ে কাৰাগাৰত বিচাৰীধীন সমস্যা সমাধানৰ বাবে বিভিন্ন পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰি আহিছে। ইয়াৰ ভিতৰত ফৌজদাৰী প্ৰক্ৰিয়া সংহিতাত ৪৩৬এ ধাৰা সন্নিৱিষ্ট কৰা, চিআৰপিচিত নতুন অধ্যায় XXIA ‘আবেদন প্ৰক্ৰিয়া’ সন্নিৱিষ্ট কৰা আদি উল্লেখযোগ্য। বিনামূলীয়াকৈ আইনী সেৱা প্ৰাধিকৰণৰ জৰিয়তে দৰিদ্ৰ কয়দীসকলক বিভিন্ন পৰ্যায়ত বিনামূলীয়াকৈ আইনী সাহায্য প্ৰদান কৰা হৈছে।
ইয়াৰ উপৰিও বাজেটৰ সুবিধাসমূহ সমাজৰ সকলো নিৰ্দিষ্ট শ্ৰেণীৰ মাজতে সম্প্ৰসাৰিত হোৱাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ বাজেটৰ অন্যতম অগ্ৰাধিকাৰ, অৰ্থাৎ ‘সপ্তৰ্ষি’ৰ জৰিয়তে প্ৰান্তীয় লোকসকলক সামৰি লোৱা হৈছে৷ ইয়াৰ অধীনত এটা ঘোষণা হৈছে ‘দৰিদ্ৰ কয়দীৰ বাবে সহায়’। ইয়াত কাৰাগাৰত থকা আৰু শাস্তি বা জামিনৰ ধন পৰিশোধ কৰিব নোৱাৰা দৰিদ্ৰ ব্যক্তিসকলক প্ৰয়োজনীয় আৰ্থিক সহায়ৰ ব্যৱস্থাৰ কথা কল্পনা কৰা হৈছে। ইয়াৰ দ্বাৰা দৰিদ্ৰ কয়দীসকলে কাৰাগাৰৰ পৰা ওলাই আহিব পাৰিব, যাৰ অধিকাংশই সামাজিকভাৱে বঞ্চিত বা নিম্ন শিক্ষা আৰু আয়ৰ স্তৰৰ প্ৰান্তীয় গোটৰ।
সংশ্লিষ্ট অংশীদাৰসকলৰ সৈতে আলোচনা কৰি আঁচনিখনৰ ব্যাপক ৰূপৰেখা চূড়ান্ত কৰা হৈছে যাৰ অধীনত ভাৰত চৰকাৰে ৰাজ্যসমূহক আৰ্থিক সহায় আগবঢ়াব, যাতে যিসকল কয়দীয়ে আৰ্থিক বাধাৰ বাবে জামিন লাভ কৰিব নোৱাৰে বা জৰিমনাৰ ধন নিদিয়াৰ বাবে কাৰাগাৰৰ পৰা মুক্তি পাব নোৱাৰে, সেইসকল দৰিদ্ৰ কয়দীক সকাহ দিব পাৰে৷
এই প্ৰক্ৰিয়াটোক আৰু অধিক শক্তিশালী কৰিবলৈ প্ৰযুক্তি চালিত সমাধানৰ ব্যৱস্থা কৰা হ’ব যাতে সুবিধাসমূহ দৰিদ্ৰ কয়দীসকলে লাভ কৰে; ই-কাৰাগাৰৰ মঞ্চক শক্তিশালী কৰে; জিলা আইনী সেৱা কৰ্তৃপক্ষক শক্তিশালী কৰে আৰু অংশীদাৰসকলৰ সংবেদনশীলতা আৰু সামৰ্থ্য বিকাশ যাতে আৰ্তজনৰ দৰিদ্ৰ কয়দীসকলৰ বাবে গুণগত আইনী সাহায্য উপলব্ধ কৰাটো নিশ্চিত কৰে ইত্যাদি।
কাৰাগাৰসমূহ অপৰাধমূলক ন্যায় ব্যৱস্থাৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ আৰু ই আইনৰ শাসন বজাই ৰখাত উল্লেখযোগ্য ভূমিকা পালন কৰে। গৃহ পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে সময়ে সময়ে জাৰি কৰা বিভিন্ন পৰামৰ্শৰ জৰিয়তে ৰাজ্য চৰকাৰসমূহৰ সৈতে গুৰুত্বপূৰ্ণ নিৰ্দেশনাসমূহ ভাগ-বতৰা কৰি আহিছে। কাৰাগাৰৰ নিৰাপত্তা আন্তঃগাঁথনি বৃদ্ধি আৰু আধুনিকীকৰণৰ বাবেও গৃহ পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে ৰাজ্য চৰকাৰসমূহক আৰ্থিক সহায় আগবঢ়াই আহিছে।