Uniform Civil Code অৰ্থাৎ অভিন্ন দেৱানী বিধি । হয়তো এই শব্দটো আপোনালোকে নিশ্চয় শুনিছে। কিন্তু ইউ চি চিৰ অৰ্থ কি, গুৰুত্ব কি, ইয়াৰ দ্বাৰা কি কি সুবিধা আপোনালোকে লাভ কৰিব জানেনে? বাৰু এইবোৰ প্ৰশ্নৰ উত্তৰ দিয়াৰ পূৰ্বে এটা কথা জনাই দিও – Constitution of India বা ভাৰতীয় সংবিধানৰ ৪৪ নং অনুচ্ছেদত ইউনিফৰ্ম চিভিল কোডৰ উল্লেখ আছে। যি ৰাজ্যিক নীতিৰ নিৰ্দেশনামূলক নীতিৰ অংশ। এতিয়া আহিছো প্ৰথমটো প্ৰশ্নলৈ-
Uniform Civil Code কি?
Uniform Civil Code হৈছে বিভিন্ন ধৰ্মীয় সম্প্ৰদায়ৰ ব্যক্তিগত আইনসমূহৰ ঠাইত সকলো নাগৰিকৰ বাবে এক উমৈহতীয়া আইন গোটৰ প্ৰস্তাৱ। আৰু ইউচিচিৰ বিষয়ে উল্লেখ থকা ভাৰতীয় সংবিধানৰ ৪৪ নং অনুচ্ছেদ ৰাজ্যিক নীতিৰ নিৰ্দেশনামূলক নীতিৰ অংশ। ইয়াৰ পইন্ট সমূহ ক্ৰমে-
1. এই নীতিসমূহ আইনগতভাৱে বলবৎ কৰিব পৰা নহয় বৰঞ্চ ৰাষ্ট্ৰক নীতি নিৰ্ধাৰণৰ ক্ষেত্ৰত পথ প্ৰদৰ্শনৰ উদ্দেশ্যে ।
2. ৰাষ্ট্ৰীয় সংহতি আৰু লিংগ ন্যায়ৰ প্ৰসাৰৰ উপায় হিচাপে ইয়াক কিছুমানে সমৰ্থন কৰিছে , কিন্তু ধৰ্মীয় স্বাধীনতা আৰু বৈচিত্ৰ্যৰ প্ৰতি ভাবুকি হিচাপে আন কিছুমানে বিৰোধিতা কৰিছে।
3. ভাৰতৰ বাকী অংশই নিজৰ ধৰ্মীয় বা সম্প্ৰদায়ৰ পৰিচয়ৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি বিভিন্ন ব্যক্তিগত আইন মানি চলে ।
ওপৰত উল্লেখ কৰা তৃতীয়টো পইন্টৰ বিষয়ে আকৌ বিতংকভাৱে ক’বলৈ গ’লে ভাৰতত বৰ্তমান সময়ত প্ৰতিটো ধৰ্মাৱলম্বী লোক নিজা নিজা ব্যক্তিগত আইনৰ দ্বাৰা পৰিচালিত আৰু ধৰ্মীয় পৰিচয়ৰ ওপৰত ভিত্তি কৰিয়েই ব্যক্তিগত আইন নিৰ্ধাৰণ কৰা হয়।
UCC ৰূপায়নৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰত্যাহ্বান
অভিন্ন দেৱানী বিধি ৰূপায়নৰ ক্ষেত্ৰত দেখা দিয়া প্ৰত্যাহ্বান কেইটা মূলতে ক’বলৈ গলে-
- বৈচিত্ৰময় ব্যক্তিগত আইন আৰু প্ৰথাগত প্ৰথা
- ধৰ্মীয় আৰু সংখ্যালঘু গোটৰ পৰা প্ৰতিৰোধ
- ৰাজনৈতিক ইচ্ছাশক্তি আৰু সহমতৰ অভাৱ
- ব্যৱহাৰিক অসুবিধা আৰু জটিলতা
এই গোটেই কেইটা প্ৰত্যাহ্বান চমুকৈ বুজিবলৈ বিচাৰিলে ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে- ভাৰতবৰ্ষত বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ ধৰ্ম, সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰাৰ দেশ। প্ৰতিটো সম্প্ৰদায়ৰ নিজস্ব ব্যক্তিগত আইন আৰু ৰীতি-নীতিৰ গোট থাকে যিয়ে তেওঁলোকৰ দেৱানী বিষয়সমূহ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। গতিকে এনে বৈচিত্ৰ্যৰ মাজত এক উমৈহতীয়া ভিত্তি আৰু একাকাৰীতা বিচাৰি উলিওৱাটো অতি কঠিন আৰু জটিল। তদুপৰি বহু ধৰ্মীয় আৰু সংখ্যালঘু গোটে ইউচিচিক তেওঁলোকৰ ধৰ্মীয় স্বাধীনতা আৰু সাংস্কৃতিক স্বায়ত্তশাসনৰ উলংঘা বুলি ভাবে। যাৰ বাবে একাংশ ইউচিচিৰ বিৰোধিতা কৰি আহিছে।
উল্লেখ্য যে, ২০১৪ চনত কেন্দ্ৰৰ গাদী দখল কৰা বিজেপি চৰকাৰে তেওঁলোকৰ নিৰ্বাচনী ইস্তাহাৰ ৪১ নং পৃষ্ঠাত উল্লেখ কৰিছিল যে ইউনিফৰ্ম চিভিল কোড সৰ্বভাৰতীয় পৰ্যায়ত কাৰ্যকাৰী কৰা কথা।
বিজেপিয়ে নিৰ্বাচনী ইস্তাহাৰত লিখিছিল যে- ভাৰতৰ সংবিধানৰ অনুচ্ছেদ ৪৪-ত ইউনিফৰ্ম চিভিল কোডক ৰাজ্যৰ নিৰ্দেশাত্মক নীতিসমূহৰ এটা অংশ হিচাপে তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে। বিজেপিয়ে বিশ্বাস কৰে যে ভাৰতে ইউনিফৰ্ম চিভিল কোড গ্ৰহণ নকৰালৈকে লিংগ সমতা থাকিব নোৱাৰে, যি সকলো মহিলাৰ অধিকাৰ সুৰক্ষিত কৰে, আৰু বিজেপিয়ে এক অভিন্ন নাগৰিক সংহিতাৰ খচৰা প্ৰস্তুত কৰাৰ স্থিতি পুনৰাবৃত্তি কৰে, সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ পৰম্পৰাবোৰ ৰক্ষা কৰে আৰু আধুনিক সময়ৰ সৈতে সেইবোৰৰ সামঞ্জস্য স্থাপন কৰে।
ভাৰতৰ ভিতৰত কেৱল গোৱাতহে ইউচিচি ৰূপায়ন কৰা হৈছে । যিয়ে ১৯৬১ চনত পৰ্তুগীজ শাসনৰ পৰা মুক্ত হোৱাৰ পিছত গোৱা নাগৰিক সংহিতা নামেৰে জনাজাত সাধাৰণ পৰিয়াল আইনখন ধৰি ৰাখিছিল।